Trong một thế giới hiện đại, sự phát triển của kinh tế thị trường đòi hỏi các quốc gia phải mở rộng thị trường, hình thành thị trường khu vực và quốc tế. Đây chính là động lực chủ yếu thúc đẩy quá trình hội nhập quốc tế. Vậy hội nhập kinh tế là gì?

Khái niệm hội nhập kinh tế quốc tế

Hội nhập kinh tế quốc tế là việc các nước đi tìm kiếm một số điều kiện nào đó mà họ thống nhất được với nhau kể cả dành cho nhau những ưu đãi, tạo ra những điều kiện công bằng, có đi có lại trong quan hệ hợp tác với nhau nhằm khai thác khả năng lẫn nhau phục vụ cho nhu cầu phát triển kinh tế của mình.

Các loại hình hội nhập kinh tế quốc tế

Có 2 loại hình hội nhập kinh tế quốc tế là:

– Hợp tác kinh tế song phương: Khi nền kinh tế hội nhập thì loại hình đầu tiên cần nhắc đến là hợp tác kinh tế song phương. Loại hình này có từ rất sớm và tồn tại dưới dạng thỏa thuận, hiệp định kinh tế, thương mại, hay đầu tư, các thỏa thuận thương mại tự do song phương…

– Hội nhập kinh tế khu vực

Từ những năm 50 của thế kỷ XX cho đến nay, xu hướng khu vực hóa ngày càng phát triển. Theo sự phát triển của nền kinh tế thế giới kéo theo các loại hình hội nhập kinh tế cũng có sự thay đổi. Các học giả phân loại hội nhập kinh tế khu vực ở các cấp độ từ thấp đến cao như:

+ Khu vực Mậu dịch tự do (FTA)

+ Liên minh Hải quan (CU)

+ Thị trường chung (CM)

+ Liên minh Kinh tế và tiền tệ (EMU).

Lợi ích khi hội nhập kinh tế quốc tế

Không phải tự nhiên mà hội nhập quốc tế được chú trọng ở hầu hết các quốc gia trên thế giới. Vậy hội nhập kinh tế quốc tế mang lại những lợi ích gì?

Thứ nhất: Tính kinh tế theo quy mô

Hội nhập kinh tế mang lại hiệu quả kinh tế theo quy mô. Khi thị trường bị hạn chế, sẽ không thể mở rộng phạm vi sản xuất. Hội nhập kinh tế bao gồm nhiều quốc gia xích lại gần nhau vì mục tiêu chung. Vì vậy, nó cho phép tiếp cận các sản phẩm do bất kỳ quốc gia thành viên nào sản xuất.

Do đó, có thể mở rộng sản xuất, mang lại lợi thế về quy mô cho các nhà sản xuất sản phẩm xuất khẩu.

Thứ hai: Triển vọng việc làm

Hợp tác kinh tế quốc tế cho phép áp dụng những thay đổi công nghệ và di chuyển vốn dễ dàng hơn. Điều này sẽ tạo điều kiện cải thiện chất lượng trong sản xuất.

Việc mở rộng sản xuất lớn với chi phí sản xuất thấp hơn sẽ mở rộng thị trường tiêu thụ sản phẩm. Đồng thời, nhu cầu lao động ngày càng tăng để đáp ứng sản xuất mở rộng. Cuối cùng, lao động tự do sẽ có thêm các cơ hội việc làm.

Thứ ba: Cải thiện về thương mại

Hợp tác kinh tế quốc tế lại cho các nước thành viên khả năng thương lượng tốt hơn với thị trường thế giới. Khả năng thương lượng tốt hơn sẽ cải thiện triển vọng thương mại của các nước thành viên.

Thứ tư: Các hình thức hội nhập kinh tế quốc tế

Hội nhập kinh tế có thể được phân thành năm cấp độ, mỗi cấp độ hiện diện trong bối cảnh toàn cầu. Hãy cùng tìm hiểu các cấp độ của hội nhập kinh tế quốc tế là gì nhé.

Thứ năm: Thương mại tự do

Thuế quan (một loại thuế đánh vào hàng hóa nhập khẩu) giữa các nước thành viên được cắt giảm đáng kể, một số được bãi bỏ hoàn toàn. Mỗi quốc gia thành viên giữ mức thuế quan của riêng mình đối với các nước thứ ba. Mục tiêu chung của các hiệp định thương mại tự do là phát triển kinh tế theo quy mô và lợi thế so sánh, thúc đẩy hiệu quả kinh tế.

Thứ sáu: Liên minh thuế quan

Đặt ra các mức thuế chung bên ngoài giữa các nước thành viên, ngụ ý rằng các mức thuế tương tự được áp dụng cho các nước thứ ba; một chế độ thương mại chung đạt được. Các hiệp hội hải quan đặc biệt hữu ích để cân bằng sân chơi cạnh tranh và giải quyết vấn đề tái xuất khẩu (sử dụng thuế quan ưu đãi ở một nước này để nhập cảnh vào nước khác).

Thứ bảy: Khối thị trường chung

Dịch vụ và vốn được tự do di chuyển trong các nước thành viên, mở rộng quy mô kinh tế và lợi thế so sánh. Tuy nhiên, mỗi thị trường quốc gia có những quy định riêng, chẳng hạn như tiêu chuẩn sản phẩm.

Thứ tám: Liên minh kinh tế (thị trường đơn lẻ)

Tất cả các loại thuế quan được xóa bỏ đối với thương mại giữa các nước thành viên, tạo ra một thị trường thống nhất (duy nhất). Ngoài ra còn có các dịch chuyển lao động tự do, tạo điều kiện cho người lao động ở một quốc gia thành viên di chuyển và làm việc ở một quốc gia thành viên khác.

Chính sách tiền tệ và tài khóa giữa các nước thành viên được hài hòa, điều này ngụ ý một mức độ hội nhập chính trị. Một bước tiến xa hơn là liên quan đến liên minh tiền tệ nơi sử dụng đồng tiền chung, chẳng hạn như với Liên minh châu Âu (Euro).

Thứ chín: Liên minh chính trị

Thể hiện hình thức hợp nhất cao nhất với một chính phủ chung và khi chủ quyền của một quốc gia thành viên bị giảm đáng kể. Chỉ được tìm thấy trong các quốc gia có mức độ tự trị.

Khi mức độ hội nhập kinh tế tăng lên, thì sự phức tạp của các quy định của nó cũng tăng theo. Điều này liên quan đến một loạt các quy định, cơ chế thực thi và trọng tài để đảm bảo rằng các nhà nhập khẩu và xuất khẩu tuân thủ.

Trên đây là nội dung bài viết hội nhập kinh tế quốc tế là gì? Cảm ơn Quý khách hàng đã quan tâm theo dõi bài viết của chúng tôi.