Các nhiễm sắc thể tương đồng là những nhiễm sắc thể có hình dạng, kích thước, phân bố các lô-cut gen và vị trí tâm động như nhau.[1][2][3] Tuy phân bố các lô-cut gen (vị trí của các gen trên nhiễm sắc thể) giữa các nhiễm sắc thể tương đồng là như nhau, nhưng các alen trong mỗi lô-cut có thể giống nhau hoặc khác nhau.

Các nhiễm sắc thể tương đồng chỉ sống sót ở những loài sinh vật nhân thự c. Ở trường hợp loài sinh sản hữu tính có giao phối, thì tại một khung hình thông thường ( không đột biến ), những nhiễm sắc thể tương đồng sống sót thành từng cặp, trong mỗi cặp có hai chiếc mà một do bố truyền cho, còn chiếc kia là do mẹ truyền, gọi là cặp nhiễm sắc thể tương đồng khác nguồn gốc hay những nhiễm sắc thể không chị em. [ 2 ] [ 4 ] Tại một khung hình loài này mà có đột biến dị bội hoặc đa bội, thì những nhiễm sắc thể tương đồng hoàn toàn có thể gồm nhiều hơn hai chiếc, do đó hoàn toàn có thể có hai hay nhiều hơn số nhiễm sắc thể tương đồng cùng nguồn ( cùng do bố hoặc cùng do mẹ truyền cho ). [ 5 ]
Mặc dù nhiễm sắc thể được phát hiện từ khoảng chừng giữa thế kỉ XIX nhờ những nhà khoa học Schleiden, Virchow và Bütschli, [ 6 ] nhưng đến mãi những năm đầu của thập niên 1900, thì William Bateson và Reginald Punnett mới phát hiện sự sống sót của những nhiễm sắc thể tương đồng này, sau đó đã được Thomas Hunt Morgan mày mò thêm. [ 7 ]

Nhiễm sắc thể – về mặt di truyền học – thực chất là phân tử deoxyribonucleic acid (DNA) đã đóng xoắn nhiều cấp cùng với các loại prôtêin khác nhau mà chủ yếu là histôn, có đơn vị cơ bản là nucleoxom tạo thành tổ hợp gọi là chất nhiễm sắc hay crô-ma-tin.[8] Mỗi cặp nhiễm sắc thể tương đồng gồm hai nhiễm sắc thể có kiểu nhuộm băng như nhau.

Xem thêm: Xét tuyển học bạ có còn được các trường đại học chú trọng?

Xem thêm: Con gái học khối C nên thi ngành gì dễ xin việc? – Seoul Academy

Bạn đang đọc: Nhiễm sắc thể tương đồng – Wikipedia tiếng Việt

Trong quá trình giảm phân hình thành giao tử, các nhiễm sắc thể tương đồng bắt cặp với nhau, hiện tượng này gọi là tiếp hợp nhiễm sắc thể. Trong tiếp hợp có thể có trao đổi chéo giữa hai nhiễm sắc thể tương đồng cùng nguồn (hai nhiễm sắc thể chị em) hay khác nguồn (hai nhiễm sắc thể không chị em), gây ra hiện tượng gen hoán vị.[8] Các nhiễm sắc thể chị em với nhau có các alen trong mỗi lô-cut giống nhau, còn các nhiễm sắc thể không chị em thường có các alen trong mỗi lô-cut khác nhau.

Sơ đồ trao đổi chéo gây tái tổ hợp gen ở một cặp nhiễm sắc thể người. Cả bốn chiếc đều là các nhiễm sắc thể tương đồng, nhưng chỉ những chiếc khác màu nhau (xanh và đỏ) mới là khác nguồn (không chị em).

Nguồn trích dẫn[sửa|sửa mã nguồn]

• Gilbert SF (2003). Developmental biolog. Sunderland, Mass.: Sinauer Associates. ISBN 0-87893-258-5.

Source: https://tbtvn.org
Category : Giáo dục