Bảo hiểm thai sản nằm trong các chế độ áp dụng khi người lao động tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc do quỹ bảo hiểm xã hội chi trả.

 Bảo hiểm xã hội có hai hình thức tham gia đó là theo hình thức bắt buộc và tự nguyện, tuy nhiên chế độ thai sản chỉ đặt ra khi người lao động tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc.

Bảo hiểm xã hội bắt buộc đề ra các chế độ hỗ trợ người lao động khi thai sản, ốm đau, tai nạn lao động… theo Điều 4 Luật bảo hiểm xã hội. Vậy chế độ của bảo hiểm thai sản là gì, đóng bảo hiểm xã hội như thế nào mới được hưởng chế độ thai sản sẽ được giải đáp trong bài viết này.

>> Tham khảo: Hướng dẫn cách tính bảo hiểm xã hội 1 lần mới nhất

1. Bảo hiểm thai sản là gì?

Bảo hiểm thai sản là chế độ mà người lao động được hưởng khi mang thai, sinh con hay nhận nuôi con nuôi dưới 06 tháng tuổi. Chế độ thai sản chỉ đặt ra khi người lao động tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc và đảm bảo được điều kiện của chế độ này.

Những đối tượng áp dụng chế độ bảo hiểm thai sản:

 – Người lao động làm việc theo các hình thức hợp đồng lao động: có xác định thời hạn, không xác định thời hạn, hợp đồng có thời hạn từ đủ 01 tháng đến dưới 03 tháng, hợp đồng theo tính chất công việc hay theo mùa vụ từ đủ 03 tháng đến dưới 12 tháng.

– Người đứng đầu doanh nghiệp, hợp tác xã có hưởng lương.

– Những đối tượng là công chức, viên chức, cán bộ.

– Những người làm tại các đơn vị cơ yếu, công nhân viên quốc phòng, công nhân công an.

– Sĩ quan, sĩ quan chuyên nghiệp quân đội nhân dân, công an nhân dân, những người làm công tác tại tổ chức cơ yếu hưởng lương như quân nhân.

Cụ thể là những đối tượng người lao động thuộc các trường hợp sau:

– Người lao động nữ mang thai, sinh con, mang thai hộ, người lao động là mẹ nhờ mang thai hộ.

– Người lao động nhận nuôi con nuôi mà con nuôi dưới 06 tháng tuổi.

– Người lao động thực hiện các biện pháp triệt sản, tránh thai bằng phương pháp đặt vòng.

– Người lao động nam tham gia bảo hiểm xã hội có vợ sinh con.

Người lao động thuộc các trường hợp thuộc điểm b,c,d khoản 1 Điều 31 Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014 cần phải đóng tối thiểu 06 tháng bảo hiểm xã hội trong vòng 12 tháng trước khi sinh hoặc trước khi nhận nuôi con nuôi.

Trong trường hợp thuộc điểm b Khoản 1 Điều 31 mà đóng đủ 12 tháng bảo hiểm xã hội trở lên khi mang thai có chỉ định của cơ sở y tế có thẩm quyền phải nghỉ việc để dưỡng thai thì chỉ phải đóng từ đủ 03 tháng bảo hiểm xã hội trong vòng 12 tháng trước khi sinh.

>> Tham khảo: Hướng Dẫn Đăng Ký Bảo Hiểm Xã Hội Lần Đầu Qua Mạng

2. Cách tính bảo hiểm thai sản như thế nào?

Đối với chế độ của bảo hiểm thai sản, người lao động sẽ được nghỉ 06 tháng chăm con trước và sau khi sinh hoặc nhận nuôi con nuôi và tiền trợ cấp bằng 02 tháng lương cơ sở, cách tính sẽ dựa theo công thức như sau:

Mức hưởng thai sản = (tiền lương bình quân 06 tháng đóng bảo hiểm xã hội x 100% x 6) + (mức lương cơ sở x 2)

Trong đó:

6: là 06 tháng người lao động được nghỉ.

Lương cơ sở: sẽ dựa theo thời điểm sinh hoặc nhận nuôi con nuôi, hiện tại là 1.490.000 đồng và dự kiến đến 01/07/2020 sẽ là 1.600.000 đồng.

>> Tham khảo: Mức Đóng Bảo Hiểm Xã Hội Mới Nhất

3. Mua bảo hiểm thai sản ở đâu?

Vậy làm sao để được hưởng chế độ thai sản? Bảo hiểm thai sản mua ở đâu?

Căn cứ theo Khoản 1 Điều 4 Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014 về các chế độ của bảo hiểm xã hội bắt buộc trong đó có chế độ thai sản.

Như vậy, để có thể được hưởng những quyền lợi của chế độ thai sản thì điều kiện tiên quyết là người lao động phải tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc chứ không phải là mua bảo hiểm thai sản như một số loại hình của bảo hiểm nhân thọ.

4. Đóng bảo hiểm bao lâu thì được hưởng chế độ thai sản?

Như đã nêu ở phần 1, người lao động thuộc các trường hợp xem xét hưởng chế độ thai sản khi đảm bảo được điều kiện về thời gian đóng bảo hiểm xã hội:

– Đóng từ đủ 06 tháng bảo hiểm xã hội trong vòng 12 tháng trước khi sinh khi người lao động sinh con hoặc nuôi con nuôi.

– Đóng từ đủ 03 tháng bảo hiểm xã hội trong vòng 12 tháng trước khi sinh khi người lao động sinh con mà có chỉ định của cơ sở y tế về việc nghỉ dưỡng thai.

Vậy 12 tháng trước khi sinh được xác định như thế nào?

Căn cứ Điều 9 Thông tư 59/2015/TT-BLĐTBXH, 12 tháng trước sinh sẽ được xác định như sau:

– Người lao động sinh con, nhận nuôi con nuôi vào trước ngày 15 của tháng thì tháng sinh đó sẽ không tính vào thời gian 12 tháng.

Ví dụ: Chị H sinh con vào 10/05/2020 thì 12 tháng trước sinh của chị H được xác định là từ tháng 05/2019 đến tháng 04/2020.

– Người lao động sinh con, nhận nuôi con nuôi vào sau ngày 15 của tháng mà tháng đó có đóng bảo hiểm xã hội thì tháng sinh con sẽ được tính vào 12 tháng trước sinh, trường hợp người lao động không đóng bảo hiểm xã hội tháng sinh thì sẽ được xác định theo cách thứ nhất.

Ví dụ: Chị H sinh con vào 19/05/2020 và tháng 05 có đóng bảo hiểm xã hội thì 12 tháng trước sinh của chị H được xác định là từ tháng 06/2019 đến tháng 05/2020; Nếu tháng 05 chị H không đóng bảo hiểm xã hội thì 12 tháng được xác định từ tháng 05/2019 đến tháng 04/2020.

>> Tham khảo: Thông tin liên hệ bảo hiểm xã hội quận Tân Bình

5. Thủ tục làm bảo hiểm thai sản như thế nào?

Theo Khoản 4 Điều 31 Luật Bảo hiểm xã hội thì người lao động chấm dứt hợp đồng lao động, nghỉ việc trước thời điểm sinh con hoặc nhận nuôi con nuôi mà đủ các điều kiện hưởng chế độ thai sản thì vẫn được hưởng các quyền lợi của chế độ thai sản.

Thủ tục hưởng chế độ của bảo hiểm thai sản sẽ có sự khác nhau khi người lao động đã thôi việc hay còn tiếp tục hợp đồng.

– Thủ tuc thai sản khi người lao động sinh con, nhận nuôi con nuôi trong thời gian đang lao động tại đơn vị:

Bước 1: Người lao động nộp hồ sơ cho đơn vị sử dụng lao động theo quy định của pháp luật chậm nhất là sau 45 ngày kể từ ngày quay trở lại làm việc.

Bước 2: Trong thời hạn 10 ngày kể từ ngày nhận đủ hồ sơ hợp lệ, đơn vị sử dụng lao động có trách nhiệm xét duyệt và lập danh sách người lao động nộp lên cơ quan bảo hiểm xã hội.

Bước 3: Cơ quan bảo hiểm xã hội thẩm định hồ sơ, ra quyết định và tổ chức chi trả trợ cấp thai sản.

– Thủ tục thai sản khi người lao động đã chấm dứt hợp đồng lao động trước khi sinh:

Bước 1: Người lao động soạn 01 bộ hồ sơ xin hưởng chế độ thai sản theo quy định.

Bước 2: Người lao động nộp hồ sơ thai sản đến cơ quan bảo hiểm xã hội.

Bước 3: Cơ quan bảo hiểm xã hội thẩm định hồ sơ, ra quyết định và tổ chức chi trả trợ cấp thai sản trực tiếp cho người yêu cầu.

>> Tham khảo: Mẫu đơn xin nghỉ chế độ thai sản mới nhất hiện nay

6. Mức hưởng bảo hiểm thai sản?

Mức hưởng của chế độ thai sản sẽ dựa theo mức lương bình quân 06 tháng đóng bảo hiểm xã hội gần nhất của người lao động. Mức hưởng bảo hiểm thai sản sẽ được tính dựa theo công thức đã nêu ở mục 2.

Ví dụ: Chị H sinh con vào ngày 17/03/2020, mức lương sơ sở thời điểm sinh là 1.490.000 đồng và có thời gian đóng bảo hiểm xã hội như sau:

Từ tháng 10/2019 đến tháng 01/2020 chị có 4 tháng đóng bảo hiểm xã hội với mức lương là 4.500.000 đồng/ tháng.

Từ tháng 2/2020 đến tháng 03/2020 chị có có 2 tháng đóng bảo hiểm xã hội với mức lương là 6.000.000 đồng/ tháng.

Vậy mức lương bình quân 06 tháng trước sinh của chị H như sau:

[(4.500.000 x 4) + (6.00.000 x 2)] : 6 = 5.000.000 đồng

Mức hưởng thai sản của chị H là:

(5.000.000 x 6) + (1.490.000 x 2) = 32.980.000 đồng

>> Tham khảo: Theo quy định thủ tục hưởng chế độ thai sản như thế nào?